Po ponad czteroletnich staraniach, na czwartkowej sesji Rady Miejskiej w Tarnowie został przedyskutowany i poddany pod głosowanie projekt Uchwały w sprawie ustanowienia dnia 30 października Świętem Miasta Tarnowa. Dzień ten dla Tarnnowa i regionu będzie dniem pamięci o zwycięskim, lokalnym zrywie niepodległościowym z roku 1918.
Radni uchwałę przyjęli jednogłośnie a obchody bodaj najważniejszej tarnowskiej rocznicy nabiorą jeszcze w tym roku godnego, pełnego i spektakularnego charakteru. Takie, systematyczne i kompleksowe, działania ma stale wspomagać powoływany w tej samej uchwale - kilkuosobowy komitet organizacyjny święta z udziałem m.in. prezydenta, przewodniczącego rady miejskiej oraz przedstawicieli lokalnych środowisk patriotycznych.
Inicjatorami ustanowienia w dniu 30 października lokalnego święta, byli organizatorzy Festiwalu Niepodległości w Tarnowie, którzy z takim apelem wystąpili w roku 2012 do prezydenta i przewodniczącego rady miejskiej. Treść apelu przypominano kolejnym włodarzom miasta. Pozytywnie i aktywnie odpowiedzieli na niego pod koniec ubiegłego roku tarnowscy radni a przewodniczący Kazimierz Koprowski przygotował odpowiedni dokument.
Jednym z najbardziej zasłużonych w powstaniu tarnowskiej inicjatywy o charakterze patriotyczno - historycznej jest tarnowianin Piotr Dziża, publicysta, działacz społeczny, pomysłodawca i organizator Festiwalu Niepodleglości.
Dodajmy, że w ostatnim czasie zrodziły się także inne, ważne inicjatywy związane z ustanowionym świętem a także zbliżającym się stuleciem odzyskania niepodległości. Kapituła Nagród Festiwalu Niepodległości podjęła jesienią decyzję o przekształceniu się - w okresie między swoimi corocznymi posiedzeniami - w Społeczny Komitet Obchodów Stulecia Odzyskania Niepodległości (SKOSON).
W inauguracyjnym zebraniu Komitetu w dniu 11 stycznia br. wzięło udział blisko 30 przedstawicieli najaktywniejszych organizacji patriotycznych z Tarnowa i regionu. Zawiązano Społeczny Komitet Honorowy Obchodów Stulecia Niepodległości, którego członkowie włączą się w prace komitetu powoływanego właśnie przez samorząd Miasta Tarnowa. Członkowie Komitetu zadeklarowali wzajemne wsparcie swoich obecnych i przyszłych projektów, związanych z jubileuszem stulecia odzyskania niepodległości. Przedstawiciele SKOSON - rekomendowani przez pełne gremium Komitetu - wezmą też udział w pracach komitetu organizacyjnego Święta "Pierwsze Niepodległe", który pomyślany jest m.in. jako płaszczyzna stałego, cyklicznego komunikowania się i współpracy między samorządem a środowiskami patriotycznymi miasta.
Niezależnie od samorządu, SKOSON zamierza zrealizować oddolną, obywatelską inicjatywę ufundowania i wykonania w przyszłym, jubileuszowym roku specjalnej pamiątkowej tablicy z brązu, na której umieszczone zostaną nazwiska bohaterów pamiętnej tarnowskiej Nocy Niepodległości z 30 na 31 października 1918 r. Za treść na tablicy odpowiadać będzie grono lokalnych badaczy, zarówno ci, którzy są członkami SKOSON, m.in. dr Maria Żychowska i pan Antoni Sypek, jak i zaproszeni goście. Środki na tablicę gromadzone będą w ramach długookresowej zbiórki publicznej, w którą włączą się wszystkie organizacje wchodzące w skład SKOSON oraz inni obywatele – np. uczestnicy uroczystości patriotycznych odbywających się na przestrzeni roku w Tarnowie.
Darowizny na ten cel już można wpłacać na konto PTG „Sokół - Świat Pracy"w Tarnowie: 84 2030 0045 1110 0000 0244 8910 (koniecznie z dopiskiem „Tablica"). W ten sposób można dołożyć własną cegiełkę do ufundowania tablicy, oddającej hołd bohaterom nie tylko lokalnej niepodległości.
Jednocześnie członkowie Społecznego Komitetu zwracają się do władz miasta o przyspieszenie prac nad postawieniem obok Pomnika Nieznanego Żołnierza specjalnego, projektowanego już od dawna, murku, na którym zawisłaby nie tylko obecnie fundowana tablica ale także kolejne pamiątkowe płyty upamiętniające osoby i zdarzenia z naszej narodowej i lokalnej historii.
Kolejną inicjatywą jest start zainicjowanego przez Festiwal Niepodległości i Fundację Wspierania Więzi Lokalnych dużego, makroregionalnego programu integracyjno- edukacyjnego, zatytułowanego „Pierwsi Niepodlegli", który realizowany będzie do końca 2018 roku. Projekt adresowany jest szczególnie do wspólnot lokalnych siedmiu miast, które mają historyczne, pionierskie zasługi w procesie pełnego odzyskiwania niepodległości, zapoczątkowanego jeszcze w październiku 1918 roku. Poza Tarnowem, takie chlubne epizody - prawie zupełnie nieobecne w powszechnej, ogólnonarodowej świadomości - ma w swojej historii również Kraków, Cieszyn, Zakopane, Nowy Sącz, Rzeszów i Wadowice.
Projekt „Pierwsi Niepodlegli" ma na celu skuteczne przywrócenie wspólnocie narodowej pamięci o serii tych niesłusznie zapomnianych, a przecież kluczowych dla odbudowy państwa polskiego (na tym terenie nawet po 148 latach niebytu !) zrywów niepodległościowych w ówczesnej Galicji i na Śląsku Cieszyńskim. W ramach projektu chcemy namówić samorządy lokalne, przedsiębiorców oraz organizacje patriotyczne z terenu województw małopolskiego, śląskiego i podkarpackiego m.in. do: 1/ przypomnienia postaci związanych z przewrotami niepodległościowymi roku 1918 na ich terenie oraz wspólnej - dającej efekt synergii - promocji pod wspólnym szyldem (Pierwsi Niepodlegli), realizowanej w formie cyklu plakatów, pocztówek, billboardów oraz spotów audiowizualnych, w których wykorzystano by wizerunki (fotografie) przypominanych postaci z krótkimi biogramami, przeprowadzenia - na potrzeby projektu a następnie instytucji muzealnych, znajdujących się na ich terenie - okolicznościowej akcji zbioru pamiątek, wspomnień, zdjęć etc. dotyczących okresu odzyskiwania niepodległości przed stu laty, okazania wsparcia dla powstania profesjonalnego, pełnometrażowego, fabularyzowanego filmu „Pierwsi niepodlegli" z przeznaczeniem do emisji m.in. w ogólnopolskiej telewizji i jako materiału edukacyjnego.
Konferencja lokalnych badaczy
Lokalnych badaczy tego ważnego fragmentu dziejów swoich małych Ojczyzn oraz samorządowców z siedmiu miast - uczestników chcemy za kilka tygodni (w marcu br.) zaprosić do wzięcia udziału w specjalnej konferencji naukowej, podczas której zaprezentowany zostanie stan lokalnych badań nad wydarzeniami z października 1918 roku oraz źródła im towarzyszące. Planujemy wydanie publikacji, będącej zapisem poszczególnych referatów oraz zawierającej ich podsumowanie, w tym to odnoszące się bezpośrednio do chronologii przebadanych zdarzeń. Konferencja, poprzedzona osobnym spotkaniem lokalnych badaczy z Tarnowa, oficjalnie zainauguruje projekt „Pierwsi Niepodlegli".
Projekt filmowy
Ukoronowaniem projektu „Pierwsi Niepodlegli" ma być natomiast premiera fabularyzowanego dokumentu filmowego (ok. 60 minut) pt. „Pierwsi Niepodlegli" w reżyserii Dawida Szpary. Tożsamą z celem całego projektu intencję przewodnią chcemy w tym przypadku osiągnąć za pomocą bogato, żywo i atrakcyjnie zilustrowanej historii siedmiu miast oraz skrupulatnego, chronologicznego przedstawienia wypadków, dokonywanego i sygnowanego przez lokalnych i nie tylko (m.in. udział prof. Andrzeja Chwalby) historyków – narratorów, a także dzięki emisji w głównych pasmach ogólnodostępnych kanałów TVP (poza TVP Historia również na antenie TVP1 lub TVP2).
Skala, szczególnie tego ostatniego przedsięwzięcia, jest gigantyczna i oczywiście jej pełna realizacja zależy od życzliwości wielu osób i instytucji oraz zgromadzenia niebagatelnych, kilkusettysięcznych funduszy. Najlepsza okazja jest właśnie w przeddzień setnej rocznicy Niepodległości.
